Asbest in schuren en golfplaten: risico’s en veilig beheer

Veel oudere gebouwen, zoals boerenschuren, werkplaatsen en tuinschuren, bevatten nog steeds asbest. Vooral asbesthoudende golfplaten werden jarenlang toegepast vanwege hun stevigheid, isolerende eigenschappen en brandwerendheid. Hoewel deze materialen functioneel waren, vormen ze een groot gezondheidsrisico zodra vezels vrijkomen. In dit artikel lees je alles over asbest in schuren en golfplaten, hoe je het herkent, de gevaren en hoe je veilig kunt omgaan met deze materialen door middel van een asbestinventarisatie op locatie.

Waar komt asbest in schuren voor?

Asbest werd op diverse manieren toegepast in schuren en bijbehorende bijgebouwen:

• Dakbedekking: golfplaten of leien met asbestcement

• Gevelbekleding: platen die muren of schuurwanden afwerken

• Ventilatiekanalen en isolatie: rond verwarmingsinstallaties of silo’s

• Vloeren of wandpanelen: soms in oude werkplaatsen of opslagruimtes

De meeste schuren die vóór 1994 zijn gebouwd (in Nederland) of vóór 2001 (in België) bevatten waarschijnlijk asbest.

Risico’s van asbest in schuren en golfplaten

Asbestvezels zijn microscopisch klein en kunnen vrijkomen wanneer platen beschadigd raken of worden bewerkt. Inademing kan ernstige ziekten veroorzaken:

• Mesothelioom (een zeldzame vorm van long- of buikvlieskanker)

• Longkanker

• Asbestose (chronische longaandoening)

Schuren worden vaak gebruikt voor opslag of werkzaamheden, waardoor bewoners of werknemers in contact kunnen komen met stof en vezels. Golfplaten zijn kwetsbaar voor verwering door weer en wind, wat de kans op vezelverspreiding vergroot.

Hoe herken je asbesthoudende golfplaten?

• Oud bouwjaar: golfplaten geproduceerd vóór 1994 bevatten meestal asbest.

• Structuur en materiaal: asbestcementplaten zijn zwaar en bros; breuk kan vezels vrijgeven.

• Kenmerkende uitstraling: grijsachtige, fibergelige platen zijn vaak asbesthoudend.

Let op: visuele inspectie is niet voldoende om zekerheid te krijgen. De enige manier om te bevestigen of er asbest aanwezig is, is een professionele asbestinventarisatie.

Wettelijke verplichtingen

• Inventarisatie: bij sloop of renovatie is een officieel onderzoek verplicht.

• Veilige verwijdering: als asbest wordt aangetroffen, moet het door een gecertificeerd bedrijf worden verwijderd.

• Beheerplan: intacte golfplaten die niet worden aangeraakt, mogen soms blijven zitten mits correct beheerd en gecontroleerd.

In Nederland en België gelden strenge regels voor het omgaan met asbest, inclusief afvoer naar erkende verwerkers en registratie van het afval.

Veilig omgaan met asbest in schuren en golfplaten

1. Niet aanraken of bewerken
   Breek, zaag of boor nooit in golfplaten of andere verdachte materialen.

2. Laat een erkend deskundige inspecteren
   Een inventarisatie biedt zekerheid over aanwezigheid en risico’s.

3. Verwijdering door gecertificeerd bedrijf
   Indien nodig, laat de asbestplaten veilig verwijderen volgens de wetgeving.

4. Regelmatig controleren
   Intacte golfplaten moeten periodiek worden gecontroleerd op scheuren, verwering of beschadigingen.

5. Bescherm jezelf en anderen
   Houd afstand van beschadigde materialen, gebruik beschermende maatregelen bij werkzaamheden en informeer iedereen die de schuur gebruikt.

Conclusie

Asbest in schuren en golfplaten is een veelvoorkomend probleem in oudere gebouwen. Hoewel intacte platen relatief veilig kunnen blijven zitten, kan beschadigd of verouderd materiaal een groot gezondheidsrisico vormen. Het veiligste is een professionele asbestinventarisatie en, indien nodig, verwijdering door een gecertificeerd bedrijf. Zo bescherm je jezelf, je werknemers en bezoekers en voldoe je aan de wettelijke verplichtingen.