Moet ik verplicht asbest verwijderen?

Veel huizen en gebouwen die vóór 2001 zijn gebouwd, bevatten nog steeds asbest. Dit kan vragen oproepen zoals: “Moet ik verplicht asbest verwijderen?” en “Wanneer is verwijdering noodzakelijk?” In dit artikel leggen we uit wat de wettelijke verplichtingen zijn, welke risico’s er zijn en wanneer het verstandig is om een asbestinventarisatie nodig is en wanneer asbest te laten verwijderen.

Wat is asbest?

Asbest is een verzamelnaam voor mineralen die bestaan uit kleine vezels. Het werd vroeger veel gebruikt in de bouw vanwege de isolerende en brandwerende eigenschappen. Typische toepassingen zijn: dak- en gevelbekleding, leidingisolatie, vloertegels, pleisterwerk en ventilatiekanalen.

Hoewel asbest jarenlang als veilig werd beschouwd, weten we nu dat inademing van vezels ernstige gezondheidsrisico’s veroorzaakt, zoals longkanker, mesothelioom en asbestose.

Wanneer moet asbest verwijderd worden?

Niet al het asbest hoeft direct verwijderd te worden. Of je verplicht bent om asbest te verwijderen hangt af van:

1. De staat van het materiaal

   • Is het asbestmateriaal beschadigd of brokkelig? Dan komt er snel vezels vrij en is verwijdering meestal verplicht.

   • Is het intact en goed beheerd? Dan mag het vaak blijven zitten, mits het regelmatig gecontroleerd wordt.

2. Het type materiaal en locatie

   • Materialen die regelmatig worden aangeraakt of bewerkt, zoals vloertegels in een drukbezochte ruimte, vormen een groter risico.

   • Asbest op moeilijk bereikbare plaatsen of achter een vaste wand kan veilig blijven zitten als het niet wordt verstoord.

3. Wettelijke verplichtingen

   • In België is een asbestattest verplicht bij verkoop van woningen gebouwd vóór 2001.

   • Voor sloop- en renovatiewerken is een asbest test + asbestinventarisatie verplicht. Indien asbest aanwezig is, moet het vaak veilig worden verwijderd door een erkend bedrijf.

Risico’s van het niet verwijderen

Zelfs als het materiaal intact lijkt, kan asbest op den duur verweren. Het niet verwijderen van asbest kan leiden tot:

• Gezondheidsrisico’s voor bewoners, bezoekers en werknemers

• Juridische problemen bij verkoop of sloop

• Hogere kosten bij latere verwijdering als het materiaal verslechtert

Hoe gaat asbestverwijdering in zijn werk?

Als verwijdering nodig is, moet dit altijd gebeuren door een erkend en gecertificeerd bedrijf. Het proces omvat:

1. Afsluiten van het werkgebied

2. Gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen

3. Voorzichtig verwijderen van asbesthoudend materiaal

4. Veilig verpakken en afvoeren naar erkende verwerkingslocaties

5. Schoonmaak en luchtcontrole om verspreiding van vezels te voorkomen

Zelf proberen asbest te verwijderen is gevaarlijk en in veel gevallen wettelijk verboden.

Alternatieven voor directe verwijdering

In sommige situaties kan asbest veilig blijven zitten:

• Het materiaal wordt niet aangeraakt of beschadigd

• Het wordt goed onderhouden en regelmatig geïnspecteerd

• Er wordt een beheerplan opgesteld om het risico te minimaliseren

Dit kan kosten besparen en tegelijk veiligheid garanderen, zolang het materiaal niet veroudert of beschadigd raakt.

Conclusie

Op de vraag “Moet ik verplicht asbest verwijderen?” is het antwoord: het hangt af van de staat van het materiaal, de locatie en de wettelijke verplichtingen. Beschadigd of blootliggend asbest moet altijd verwijderd worden door een erkend bedrijf. Intact asbest kan in sommige gevallen veilig blijven zitten, mits goed beheerd en gecontroleerd. Het belangrijkste is om een erkend deskundige te raadplegen voor advies en eventueel een asbestinventarisatie, zodat je de gezondheid van bewoners beschermt en voldoet aan de wet.