Waarom zijn de gasprijzen gestegen in Nederland?

Nu de winter is begonnen, hebben de Europese aardgasprijzen opnieuw recordhoogtes bereikt, nu de zorgen toenemen over mogelijke verstoringen van de voorziening als gevolg van spanningen over Oekraïne of door koud weer. Ook in Nederland hebben we last van deze stijgende gasprijs. Gelukkig is de winter vooralsnog nog niet al te erg geweest in ons land. We zijn op het moment namelijk letterlijk overgeleverd aan het weer, maar doordat deze periode nog niet echt koud is, zijn de gaskosten niet zo erg gestegen als ze hadden gedaan als het wel echt koud was geworden in Nederland. 

Het begin van de stijgende prijzen

De alarmbellen over de gasprijzen begonnen eind vorige zomer te rinkelen. De prijzen bereikten een piek in oktober, maar de laatste tijd zijn ze weer gestegen en hebben ze nieuwe hoogtepunten bereikt. Verschillende factoren duwen de prijzen omhoog, waaronder het feit dat het aanbod onder druk staat om de sterke vraag bij te houden naarmate de effecten van de pandemische lockdowns afnemen. Ondanks het regelmatig vergelijken van verschillende energieleverancier, is er weinig eer te behalen. Los van het feit dat het normaliter zich loont om bijvoorbeeld online zorgverzekeringen vergelijken, zien we dat dit met gas en elektra nu een ander verhaal is.

Import volumes blijven laag

Tegelijkertijd blijven de import volumes uit Rusland, de belangrijkste leverancier van Europa, laag. De opbouw van Russische troepen aan de grens met Oekraïne schept zowel zorgen over de mogelijkheid van verstoringen van de gasstromen door dat land, als de politieke spanning maakt het onwaarschijnlijk dat Nord Stream 2, de onlangs voltooide maar niet goedgekeurde gaspijpleiding tussen Rusland en Duitsland binnenkort open gaat. De nieuwe Duitse minister van Buitenlandse Zaken, Annalena Baerbock, stuurde de gasprijzen omhoog toen ze zei dat de gigantische pijpleiding niet kon worden gecertificeerd omdat deze niet voldeed aan de regels van de Europese Unie. 

Dit situatie in Oekraïne

Wat er ook gebeurt met Oekraïne, Europa heeft niet voldoende gas opgeslagen om te garanderen dat er voldoende brandstof zal zijn om huizen, bioscopen en bedrijven van stroom te voorzien als het weer koud wordt, zoals sommige voorspellers voorspellen. Europa verbrandt in de winter namelijk veel meer gas dan in de zomer, en de Europese gasleveranciers hebben afgelopen zomer de voorraden die afgelopen voorjaar door een late koudegolf waren leeggelopen, niet aangevuld. Wat de bezorgdheid nog vergroot, is dat in november de Europese opslagfaciliteiten in het snelste tempo uitgeput raakten sinds het begin van de registratie.

Hoe nu verder?

Veel hangt natuurlijk af van het weer en of de spanningen over Oekraïne afnemen, maar analisten zeggen dat de markt waarschijnlijk tot het hoogtepunt van de winter op scherp zal staan ​​- slecht nieuws voor bedrijven die grote hoeveelheden gas gebruiken, zoals kunstmestproducenten of metaalsmelterijen. Hogere gasprijzen zullen de elektriciteitsrekening blijven opdrijven in landen als Groot-Brittannië en Italië, die grote hoeveelheden gas gebruiken om stroom op te wekken. Stijgende rekeningen zullen op hun beurt de consumenten onder druk zetten en de inflatie stimuleren, die in november 5,1 procent bereikte in Groot-Brittannië, het hoogste in tien jaar.

De Verenigde Staten

In de Verenigde Staten zijn automobilisten gek van het feit dat ze hoge benzineprijzen moeten betalen, maar het aardgas dat ze gebruiken voor verwarming en koken kan juist goedkoper worden. De Amerikaanse prijzen, die in oktober snel stegen, zijn sindsdien sterk gedaald, hoewel ze sinds januari met ongeveer 50 procent zijn gestegen. De Verenigde Staten hebben een groot voordeel ten opzichte van Europa, dat sterk afhankelijk is van de invoer van brandstof. Amerikaanse markten hebben namelijk een overvloedige binnenlandse aardgasproductie, deels vanwege het boren naar schalie.